Log file คืออะไร ประเด็นสำคัญที่พูดถึงมากหลังมีข่าว รมว.ดีอีฯ ขอความร่วมมือร้านกาแฟ และร้านต่างๆที่ให้บริการ Wi-Fi ต้องเก็บข้อมูล Log file เป็นเวลา 90 วัน หากไม่ปฏิบัติ ร้านค้านั้นเข้าข่ายฝ่าฝืน พรบ.คอม มาตรา 26 ทั้งนี้เรื่องการเก็บ Log file ร้านค้าหลายร้านอาจยังไม่รู้ แต่ใครที่ติดตามข่าวไอที หรือผู้ที่ทำงานด้านไอทีนั้น เรื่อง Log file นี้ไม่ใช่เรื่องใหม่เลย และเริ่มปฏิบัติจริงตั้งแต่ พรบ.คอมพิวเตอร์ 2550 แล้ว
Log file คือ ข้อมูลจราจรคอมพิวเตอร์ ที่เกี่ยวข้องกับการติดต่อสื่อสารของระบบคอมพิวเตอร์ แสดงถึงแหล่งกำเนิด ต้นทาง ปลายทาง เส้นทาง เวลา วันที่ ปริมาณ ระยะเวลาชนิดของบริการ หรืออื่นๆ ที่เกี่ยวข้องกับการติดต่อสื่อสารของระบบคอมพิวเตอร์
หากทำให้เป็นภาษาง่ายๆ คือ ให้จัดเก็บข้อมูลที่ระบุตัวบุคคลที่ใช้งาน เช่น ชื่อ-นามสกุล หมายเลขบัตรประชาชน มีวันเวลาที่เริ่มต้นใช้เน็ตและสิ้นสุดการใช้เน็ต IP Address ของเครื่องที่ใช้งาน
การที่ พรบ.คอม มีกฎหมายระบุให้เก็บ Log File เพื่อให้มีหลักฐานและสามารถสืบจนถึงจับตัวผู้กระทำความผิดทางคอมพิวเตอร์ได้อย่างถูกต้อง หากร้านไหนไม่ทำก็เท่ากับว่าพอสืบทางถึงร้านค้าที่ไม่ได้เก็บบันทึก Log Fileก็ไม่สามารถสืบจนถึงคนร้ายตัวจริงได้ กฎหมายก็จะลงโทษหนักที่ร้านค้า เพราะร้านค้าไม่ให้ความร่วมมือในการเก็บ Log File ตามมาตรา 26 ของ พรบ.คอม ปี 2560 ว่า
“ผู้ให้บริการต้องเก็บรักษาข้อมูลจราจรทางคอมพิวเตอร์ไว้ไม่น้อยกว่าเก้าสิบวัน นับแต่วันที่ข้อมูลนั้นเข้าสู่ระบบคอมพิวเตอร์ แต่ในกรณีจำเป็น พนักงานเจ้าหน้าที่จะสั่งให้ผู้ให้บริการผู้ใดเก็บรักษาข้อมูลจราจรทางคอมพิวเตอร์ไว้เกินเก้าสิบวัน แต่ไม่เกินสองปีเป็นกรณีพิเศษเฉพาะรายและเฉพาะคราวก็ได้ ฝ่าฝืนมีโทษปรับสูงสุด 5 แสนบาท”
ไม่ใช่แค่ร้านกาแฟเท่านั้น ทุกร้านค้า ที่พัก สนามบิน ก็ต้องเก็บ Log file ด้วย ไม่เว้นแม้แต่เน็ตบ้านเน็ตมือถือก็เก็บ Log file เช่นกัน
แต่ทั้งนี้เน็ตบ้าน ก็ได้เก็บข้อมูลผู้ใช้ในบ้านแล้วว่าใครเป็นเจ้าของเบอร์เน็ตบ้าน ส่วนมือถือ ก็ได้จากการลงทะเบียนซิมเติมเงิน และข้อมูลของผู้ใช้รายเดือนต่างๆ นั่นเอง รวมถึงบริการ Wi-Fi ของเครือข่ายที่ส่วนใหญ่จะลงทะเบียนด้วยเบอร์โทรศัพท์และรหัสผ่าน
หากเป็นผู้ให้บริการ Wi-Fi ทั่วไป สาธารณะ รวมถึงร้านอินเทอร์เน็ตคาเฟ่ มักจะมีการเข้าหน้าลงทะเบียนบัตรประชาชน หรือเบอร์โทร ก่อนเข้าใช้งาน ซึ่งก็จะทราบได้ว่าผู้ใช้อินเทอร์เน็ตตอนนั้น ใครใช้อยู่บ้าง
หากคุณทำระบบ log file นี้ไม่เป็น อาจต้องใช้วิธี บันทึกลงสมุด เกี่ยวกับการใช้อินเทอร์เน็ตของผู้ใช้งานที่สามารถระบุได้ว่า ผู้ใช้เป็นใครและใช้งานที่ร้านในเวลาใด เท่านั้นก็เพียงพอ บางโรงแรมนำบัตรประชาชนมาทำสำเนาไว้ พร้อมกับแจก Wi-Fi และ Password เฉพาะผู้ใช้รายนั้น
ปัจจุบันผู้ให้บริการอินเทอร์เน็ต ISP ก็มีการรับทำการจัดเก็บ Log File ซึ่งสามารถสอบถามกับผู้ให้บริการ ISP ได้
